Chỉ trích nảy lửa: OpenAI “thương mại hóa” ChatGPT bằng cách đưa nội dung khiêu dâm vào, gây lo ngại về đạo đức và an toàn

Kế hoạch nới lỏng quy định, cho phép nội dung người lớn trên ChatGPT của OpenAI đã vấp phải làn sóng phản ứng dữ dội, được xem là một bước đi thương mại hóa quá đà, bất chấp các rào cản đạo đức và nguy cơ an toàn, đặc biệt đối với người dùng trẻ tuổi.
Ngày 14/10, CEO OpenAI Sam Altman công bố việc sẽ cho phép nội dung khiêu dâm trên ChatGPT từ tháng 12, với yêu cầu người dùng phải xác minh độ tuổi. Tuy nhiên, thay vì được đón nhận, thông báo này đã nhanh chóng châm ngòi cho một cuộc tranh luận gay gắt, đặt ra câu hỏi về ranh giới đạo đức của công nghệ AI.
“Con mắt toàn năng” và Vòng lặp đồi trụy kỹ thuật số
Trên các diễn đàn và mạng xã hội, đặc biệt là Reddit, sự chỉ trích nhắm vào OpenAI không chỉ dừng lại ở vấn đề an toàn cho trẻ em mà còn chạm đến bản chất của việc thu thập dữ liệu và sự kiểm soát của các tập đoàn công nghệ.
Nhiều người dùng lo ngại rằng, việc mở cửa cho nội dung người lớn sẽ biến AI thành một “con mắt toàn năng”, thu thập những dữ liệu “đen tối nhất của con người”. Tài khoản Makk73 bày tỏ sự lo sợ về một “mạch kín, một vòng phản hồi của sự đồi trụy”, nơi dữ liệu về sự “đồi trụy, yếu đuối và ham muốn” được dùng để đào tạo AI, rồi lại phản hồi lại người dùng, tạo nên một chu trình độc hại.
Sự thương mại hóa này bị nhìn nhận là một sự đánh đổi nguy hiểm: “Khi chúng ta sẵn sàng cung cấp những bí mật đen tối nhất của mình kèm danh tính… cho các doanh nghiệp lớn, chúc mừng bạn, giờ bạn là nô lệ của công ty, nô lệ kỹ thuật số,” tài khoản Wooden Teaching thẳng thắn nhận định.
Rào cản độ tuổi “vô nghĩa” và Nguy cơ tâm lý
Phản ứng mạnh mẽ nhất đến từ các bậc phụ huynh và những người quan ngại về sự an toàn của trẻ vị thành niên. Dù CEO Altman khẳng định sẽ yêu cầu xác minh độ tuổi, nhưng tỷ phú công nghệ Mark Cuban cho rằng việc kiểm soát này “sẽ phản tác dụng” và “không cha mẹ nào tin con cái họ không thể vượt qua được rào cản tuổi tác trên môi trường trực tuyến.”
Cuban lo ngại về tình trạng học sinh lớn hơn có thể sử dụng AI để “sáng tác” và dụ dỗ những đứa trẻ 14 tuổi xem “tác phẩm khiêu dâm bạo lực”. Tài khoản DeviLee chia sẻ sự lo lắng của một phụ huynh: “Thật nguy hiểm nếu chúng tiếp xúc nội dung này theo cách công khai như thế. Có thể sẽ có quy định độ tuổi, nhưng việc vượt qua không khó.”
Bên cạnh nguy cơ tiếp xúc sớm, các chuyên gia còn cảnh báo về tác hại tâm lý. Trung tâm Quốc gia về Bóc lột Tình dục (NCOSE) kêu gọi OpenAI hủy bỏ kế hoạch, nhấn mạnh rằng “chatbot AI được tình dục hóa vốn dĩ tiềm ẩn rủi ro, gây ra những tác hại thực sự đến sức khỏe tâm thần từ sự thân mật giả tạo.”
Phản ứng của OpenAI: “Tự do” hơn “An toàn”?
Trước làn sóng phản đối mạnh mẽ này, CEO Sam Altman thừa nhận ông “ngạc nhiên” về mức độ bão dư luận, nhưng vẫn bảo vệ quyết định của mình. Ông giải thích rằng đây là nỗ lực nhằm “cung cấp cho người lớn nhiều quyền tự do hơn” và cho rằng “việc cho mọi người tự do sử dụng theo cách họ muốn là phần quan trọng trong sứ mệnh của chúng tôi.”
Tuy nhiên, lập luận về “tự do” này đang bị đặt lên bàn cân với “an toàn” và “đạo đức”. Trong bối cảnh OpenAI đang nằm trong tầm ngắm điều tra của Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) về các tác động tiêu cực của chatbot lên trẻ em và thanh thiếu niên, việc mở cửa cho nội dung người lớn bị xem là hành động mạo hiểm, ưu tiên mục tiêu thương mại hơn là trách nhiệm xã hội.
Nhiều người coi AI khi này thực sự là “chiếc hộp Pandora của thời đại,” giải phóng những tai họa và bệnh tật tinh thần xuống thế gian kỹ thuật số, chỉ vì mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận và sự phổ biến của nền tảng.